Psychoterapia depresji Warszawa

Psychoterapia depresji

Zrozumieć depresję

Depresja jest częstym stanem, lecz dotyka ludzi w różny sposób i ma różne objawy. Jeśli sięgasz do tego artykułu, prawdopodobnie ciekawi ciebie ten stan lub jego doświadczyłeś. Ten tekst nie opisuje całego Twojego przeżycia, może jedynie wskazać pewne jego przestrzenie. Każde doświadczenie depresji jest jednostkowe i różni się od siebie. Jeśli ten tekst nie odpowie na wiele Twoich pytań o depresję, zapraszam Ciebie na bloga Perspektywa na Sens poświęconego tej tematyce.

Depresja kliniczna może poważnie zakłócić Twoje życie. Może wpływać na Twoje relacje, życie zawodowe, sen, apetyt, może także prowadzić do nadużywania substancji w celu uniknięcia trudnych uczuć. Niektóre objawy depresji związane są z:

  • stałym uczuciem smutku, drażliwości, napięcia,
  • uczuciem zmniejszonego zainteresowania lub przyjemności z
  • wykonywania zwykłych czynności lub hobby
  • utrata energii
  • brak koncentracji
  • niepokój
  • poczucie bezwartościowości, beznadziejności lub winy
  • myśli o śmierci

Przyczyny wystąpienia depresji są różnorodne:

  • związane z uczuciem straty lub żalu
  • mogą być biologiczne (niektórzy twierdzą że również genetyczne)
  • mogą być wywołane stresem
  • mogą wiązać się z nieświadomymi oczekiwaniami lub przeżytą traumą
  • mogą silnie wiązać się z tworzonym związkiem, z sytuacjami społecznymi,
  • uzależnieniem

Przyczyną depresji może być połączenie genów, biochemii oraz sytuacji życiowej. Typowymi wyzwalaczami depresji są:

  • rozwód
  • separacja
  • żałoba
  • choroba somatyczna lub emocjonalna

W niektórych przypadkach nie ma oczywistych wyzwalaczy i taka forma depresji nazywana jest depresją endogenną, która pojawia się bardziej w wyniku zmian wewnętrznych (czasem hormonalnych) w tym ciąży, porodu, menopauzy. W innych przypadkach może mieć charakter bardziej psychologiczny – rodzina, pochodzenie rodzinne, poczucie własnej wartości o kwestie związane z wysokim poziomem samokrytyki.

Rodzaje depresji

Depresja różni się od przygnębienia lub smutku. Nie ma tendencji do ustępowania jak te wymienione uczucia oraz ma fizyczne i emocjonalne skutki uboczne. Depresja powoduje izolację i ten stan może uwięzić cierpiącego na nią. Zatem ten stan jest bardzo trudny dla osoby chorującej jak i dla jego bliskich, ponieważ przez tę pogłębiającą się izolację może prowadzić do przedłużanego braku działań w celu rozwiązania problemów i leczenia tej trudności. NHS twierdzi, że depresja to prawdziwa choroba z rzeczywistymi objawami i nie jest oznaką ,,słabości”, stanu z którego można nagle świadomie wyjść.

Poniższe punkty opisują stopień depresji przez intensywność jej doświadczania, lecz pamiętaj, że nie ma wyraźnych granic między tymi kategoriami. Psychoterapia analityczna może być pomocna we wszystkich opisanych przypadkach.

Łagodna depresja – występuje wtedy, gdy objawy depresji mają ograniczony wpływ na codzienne życie osoby cierpiącej na nią, mimo że utrzymuje się zły nastrój. Motywacja i radość z życia mogą okazać się trudne do utrzymania w tym stanie. Może wydarzyć się tak, że stan depresji poprawi dzięki ćwiczeniom lub dzięki paru spotkaniom z psychologiem. Lecz może być i tak, że stan depresyjny stanie się trudny do przełamania i staje się chroniczny

Depresja łagodna do umiarkowanej – depresja nie ustępuje przez tygodnie. Stan staje się chroniczny i uciążliwy. Pacjent chodzi do pracy, utrzymuje więzi rodzinne, z przyjaciółmi, lecz wiele go to kosztuje. Doświadcza częstego zmęczenia, może robić częste drzemki w ciągu dnia, czując męczliwość i drażliwość.

Depresja od umiarkowanej do ciężkiej – depresja staje się stanem, którym pacjent zaczyna się izolować i stąd tym bardziej wzmacniać objawy. Pamiętaj: im dalej od kontaktu z ludźmi, tym większa szansa na osuwanie się w coraz silniejszy stan depresyjny.

Depresja kliniczna (,,duża depresja”) – jest najcięższym stadium depresji leczonym w szpitalu psychiatrycznym ze względy na objawy, które poważnie wpływają na życie codzienne pacjenta. Tym objawom mogą towarzyszyć myśli samobójcze i niechęć wobec dalszego życia. To stadium choroby leczone jest zarówno psychoterapeutycznie jak i farmakologicznie.

Choroba afektywna dwubiegunowa – forma depresji maniakalnej charakteryzująca się ekstremalnymi wzlotami (manią) i upadkami (depresją). Niektórzy pacjenci podczas epizodu maniakalnego mogą zaciągać pożyczki, chodzić w dużej ilości na imprezy, brać udział w niebezpiecznych sytuacjach, a potem zmęczeni fizycznie i psychicznie po manii, zapadają na depresję – niechęć wobec wychodzenia, spotkań, lęk przed konsekwencjami, które nazbierały się podczas epizodu maniakalnego.

Depresja przed-/poporodowa – to stan, który może rozwinąć się w okolicach porodu. Zajrzyj na oddzielną podstronę poświęconą depresji okołoporodowej/prenatalnej.

Sezonowe zaburzenie afektywne – to rodzaj depresji, która ma charakter sezonowy, często związana ze skracanie się światła dziennego, lecz pamiętaj, że trudno ten rodzaj depresji odróżnić od depresji łagodnej czy umiarkowanej, ponieważ niektórzy pacjenci maskują swój stan, tłumacząc smutek zjawiskami pogodowymi lub objawami somatycznymi

Depresja maskowana – pacjent maskuje smutek, żal, frustrację, drażliwość, często nieświadomie wyrażając ten stan somatycznie. Może także ukrywać objawy przed innymi, sam czując się bezradny co do zajęcia się swoimi trudnymi uczuciami – ukrycie tego stanu może dać poczucie, że się nad nim panuje. Pacjent może przedstawiać świadomie lub nieświadomie siebie jako pogodnego, zadowolonego z życia, pełnego satysfakcji. W głębi siebie jednak przeżywa rozpacz lub zniechęcenie. Pojawiają się w niej te same objawy co przy depresji (smutek, brak sensu, anhedonia, bezsenność). Sposób radzenia sobie z nią związany jest z ukrywaniem tych doświadczeń przed światem zewnętrznym stąd też jest trudna do zdiagnozowania. Może się przejawiać za pomocą bólów somatycznych – smutek nieświadomie przejawia się w ciele np. ból brzucha, uczucie stanu przedzawałowego, migreny (osoba doświadczająca depresji maskowanej czuje się nieszczęśliwa, nie wie jak sobie z tym nieszczęściem radzić, bo jej życie wydaje się nie do zmienienia, żyje w jednej perspektywie i nie wierzy, że cokolwiek mogłoby się zmienić, stąd  też nieświadomie te przeżycia przekierowuje na ciało). Może przejawiać się w usilnym poszukiwaniu stanów odwrotnych do przygnębienia np. w uzależnieniach (hazardzie, alkoholu, narkotykach), w poszukiwaniu adrenaliny lub w nadmiernym optymizmie (odcięcie się od swoich trudności przez tzw. patrzenie na  świat przez ,,różowe okulary”

Z jakimi trudnościami emocjonalnymi depresja może współistnieć?

  • zaburzenia odżywania – kiedy dochodzi do głosu smutek, wtedy niektórzy pacjenci głodzą się (anoreksja) lub sięgają po nadmiarowe jedzenie (objadanie się)
  • choroby psychosomatyczne – kiedy smutek jest zbyt duży, czasem nieświadomie obracamy go w bóle somatyczne (cielesne) np. wewnętrznie czujemy się nieszczęśliwi, ale czujemy, że nic z tym nie możemy zrobić, więc nagle zaczynamy odczuwać bóle w klatce piersiowej
  • choroba dwubiegunowa – kiedy po czasie wzmożonej energii zaczynasz czuć spadek nastroju
  • kłopoty w relacjach – kiedy nie radzimy sobie w relacjach z innymi i odczuwamy bezsilność, czasem może się ona zamienić w stan depresyjny, stan samotności i niewiary w to, że można czuć bliskość z innymi
  • doświadczenie kryzysu emocjonalnego – po trudnej sytuacji życiowej zaczynamy doświadczać smutku i bezsilności ze względu na poczucie, że nie mamy umiejętności na poradzenie sobie z nim
  • doświadczenie przemocy – kiedy byliśmy ofiarą przemocy, wtedy możemy pozostać z uczuciem wewnętrznego zniszczenia i poczuciem, że nie wiadomo jak wewnętrznie się odbudować
  • wypalenie zawodowe – po czasie kiedy tak wiele dawało się z siebie w pracy, przychodzi uczucie jałowości i bezsensu pracy i niejednokrotnie ten bezsens rozlewa się na inne sprawy w życiu
  • depresja poporodowa – uczucie straty dotychczasowego życia bez dziecka i poczucie zniewolenia w kontakcie z niemowlęciem, poczucie, że po ciąży wszystko traci sens, uczucie niekompetencji w opiece nad dzieckiem
  • uczucie porażki – kiedy często ma się poczucie niekompetencji, uczucie gorszości, poczucie jakby inni więcej wiedzieli, więcej potrafili, byli bardziej zaradni może to doświadczenie prowadzić do chronicznego smutku i wycofywania się z życia lub ciągłego niezadowolenia z siebie
  • niskie poczucie własnej wartości – kiedy często dochodzi do sytuacji, kiedy czuje się wobec samego siebie niechęć, wtedy można doświadczać ciągłego niezadowolenia z tego co się robi, a z kolei to prowadzi do uczucia bezsensu – ,,po co mam to robić, jeśli i tak są lepsi ode mnie”

Kto cierpi na depresję?
Istnieją pewne różnice między depresją u mężczyzn i u kobiet oraz między grupami wiekowymi. Ważnym czynnikiem jest wiek średni, w którym ludzie zdają sobie sprawę, że być może dotychczas prowadzone życie nie jest do końca satysfakcjonujące. To czas, w którym ludzie zaczynają się konfrontować z konsekwencjami swoich wyborów związanych z partnerami, zawodem, pracą, sposobem życia i zauważają, że chcieliby dokonać pewnych zmian w pierwotnych wyborach.

W przypadku nastolatków depresja może objawiać się drażliwością, irytacją, wrogością i smutkiem. W tym czasie smutek może być wyrażany przez objawy psychosomatyczne lub przez działanie – wchodzenie w niebezpieczne sytuacje, uzależnienia.

Kobiety chorują częściej na depresję niż mężczyźni i czasem bywa tak, że jest to kwestia związana z zaburzeniem hormonów w organizmie. Objawy depresji u kobiet są czasem bardziej widoczne po poziomie przyrostu masy ciała (zajadanie stresu i smutku), bezsenności oraz wzroście poziomu poczucia winy. Wydaje się także, że kobiety częściej cierpią na depresję sezonową. Bywa tak, że depresja u kobiet przejawia się we wchodzeniu w przemocowe relacje, utrzymywaniu masochistycznych zależności, braniu na siebie zbyt wiele, poczuciu nadodpowiedzialności za rodzinę, męża, dzieci. Często kobiety wyrażają swój smutek przez objawy psychosomatyczne lub zaburzenia odżywiania.

Ponieważ mężczyźni mają tendencję do ukrywania się lub unikania ,,depresji”, można trudnej zauważyć ich stan depresyjny. Czasem ten stan może przejawiać się w postaci depresji maskowanej (zobacz powyżej) lub może wiązać się z rozładowaniem smutku nie przez refleksyjne myślenie o nim, a przez działanie – stąd też wtedy istnieje wysokie ryzyko podejmowania w tym stanie czynów samobójczych lub stanie się sprawcą przemocy. Ukrywanie depresji może być także widoczne przez stanie się cynicznym i często złośliwym (czasem mężczyźni mają tendencję do okazywania stanu depresyjnego przez drażliwość, irytację, złość). Depresja u mężczyzn może przejawiać się:

  • uzależnieniem od np. alkoholu, hazardu, pracy, seksu
  • poszukiwaniem adrenaliny w życiu, aby oderwać się od uczucia bezsensu, smutku
  • stałym niepokojem i trudnościami z koncentracją
  • dysfunkcją seksualną
  • niezdecydowaniem (niemożność podjęcia decyzji)
  • zmęczeniem
  • rozdrażnieniem/irytacją
  • stresem/lękiem
  • problemami psychosomatycznymi np. bólami w klatce piersiowej na tle emocjonalnym

Istnieją psychologiczne, fizyczne, społeczne objawy depresji takie jak….
Psychologiczne:

  • Obwinianie siebie, nadmierne poczucie winy
  • Lęk strach, płaczliwość
  • Nadmierne myślenie o sobie, krytykowanie siebie i skupianie się tylko na sobie i zajmowanie się sobą
  • Poczucie zagubienia
  • Pesymizm, ponura perspektywa, strach, poczucie przygnębienia, rozpamiętywanie tego co negatywne i co dostarcza uczucie beznadziei
  • Trudności w podejmowaniu decyzji lub czasami nadmierna bystrość
  • Utrata przyjemności i entuzjazmu
  • Zamienianie smutku na działania o charakterze seksualnym lub uzależnieniowym
  • Myśli samobójcze

Fizyczne:

  • Zmiana wzorców snu:
    • Bezsenność – niespokojny sen, brak snu
    • Senność za dnia – przesypianie dnia, niechęć do życia codziennego i wybór snu
  • Zmiany wzorców żywieniowych – utrata apetytu lub przejadanie się
  • Zmęczenie, utrata energii
  • Bóle głowy, żołądka, brzucha, bóle stawów
  • Wolniejsze poruszanie się, mówienie, większa dezorientacja
  • Utrata libido, apetytu seksualnego, wzmagająca się awersja seksualna lub przeciwnie: nadmierne chęci seksualne (aby rozładować napięcie, smutek)
  • Zmiany w cyklu miesiączkowym

Społeczne:

  • Brak zainteresowania innymi, przyjaciółmi, rodziną lub współpracownikami
  • Izolacja od rodziny i przyjaciół
  • Mniej interakcji społecznych i mniejsze zainteresowanie kontaktami towarzyskimi
  • Niższa wydajność w pracy lub w sytuacjach towarzyskich
  • Zaniedbanie interesów, hobby, zobowiązań

Problemy związane z depresją
Jednym z problemów związanych z depresją jest gęsty krąg trudnych i negatywnych myśli, które stają się nieprzyjaznym światem wewnętrznym dla samego pacjenta. Ten stan może uniemożliwiać uzyskanie pomocy. Bezczynność może wtedy prowadzić do dalszego poczucia bezużyteczności i bezwartościowości. Poczucie winy, obwinianie siebie mogą potęgować depresję i utrudniać poszukiwanie odpowiedniej pomocy.

Czasem depresja może spowodować znaczne osłabienie, w którym cierpiący ukrywają się i izolują przed światem. Jak na ironię, w tym osłabieniu można upatrywać poczucie bezpieczeństwa, schronienie, azyl, stąd tak trudno jest stamtąd wyjść.

Piętno i zażenowanie związane z depresją mogą utrudniać proszenie o pomoc. Inni ludzie, bliscy, znajomi mogą radzić osobie w depresji, aby ćwiczyła, rozweselała się, na siłę próbowała pracować, interesować się dawnym hobby. Mogą też mówić, że stan osoby w depresji jest przesadny, namiarowy i powinna się wziąć do pracy, nie lamentować. Jednak okazuje się, że są formy myślenia o depresji pełne niezrozumienia i pomijające ten stan jako chorobowy. Ten sposób myślenia o depresji może nawet ją nasilić, bo cierpiący czuje się samotny w swoim stanie. Czasami depresja staje się jeszcze bardziej intensywna, kiedy przyjaciele i rodzina myślą, że cierpiący może znacznie więcej i że powinien więcej się starać. Taka presja środowiska jest jak zacieśniający się tunel, w który wpada osoba cierpiąca, która czuje, że jest na nią coraz mniej miejsca.

Samotność w depresji to bardzo ważny i dotkliwy stan. Izolacja może eskalować stan depresyjny, ponieważ osoba cierpiąca ma poczucie, że nikt w świecie nie przeżywa tak świata jak ona. Jakże budząca nadzieję jest rozmowa z drugim człowiekiem i poczucie, że można być zrozumianym i można wymieniać się doświadczeniami. Takie doświadczenia są życiodajne.

Utrata zdolności widzenia wyjścia z trudnej sytuacji może oznaczać wpadnięcie w depresję. Osoby cierpiące na tę chorobę nie są w stanie wyobrazić sobie przyszłego życia bez depresji. Jest to myślenie tunelowe, polegające na tym, że perspektywa widzenia świata w depresji kurczy się, zawęża. Osoby depresyjne mogą nieświadomie zablokować szczęście tak, jakby nie powinny go odczuwać lub tak jakby na nie nie zasługiwały. W ten sposób paradoksalnie znajdują ukojenie właśnie w depresji.

Leczenie depresji
Jeśli opisane powyżej objawy utrzymują się dłużej niż dwa tygodnie, prawdopodobnie nadszedł czas, aby poszukać profesjonalnej pomocy. Jest dobra wiadomość w tym trudnym doświadczeniu – depresję można leczyć. Leczy się ją zazwyczaj psychoterapią lub/i farmakoterapią, jeśli objawy są zbyt uciążliwe, aby pacjent mógł funkcjonować.

Bardzo pomocne w psychoterapii depresji jest to, że bada się wyzwalacze depresji – czyli te kwestie, które wzbudzają i utrzymują depresję. Bardzo ważna jest także praca nad budowaniem i utrzymaniem nadziei, która jest lekiem na stan depresyjny, stan beznadziei. Aby wyjść z depresji potrzebujemy łagodnego i pomocnego podania dłoni w postaci rozmowy, która daje zrozumienie tego stanu. Bez tego zrozumienia, przemyślenia wielu kwestii, zbudowania postawy refleksyjnej i odbudowie łagodności w sobie trudno iść dalej. Podczas psychoterapii bardzo ważne jest zbadanie, co daje osobie cierpiącej szczęście (jaka forma życia, jaki sposób bycia, jakie życiowe wybory), ponieważ może okazać się, że rozwiązanie tej sprawy będzie zupełnie zaskakujące dla ogarniętego depresją.

Oferta

Umów się na wizytę już dziś!